Ημερομηνία/Ώρα
13/02/2023
18:00 - 20:00

Τοποθεσία
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη

Η εξέγερση των Ελλήνων και των Ελληνίδων κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αποτελεί το κορυφαίο ιστορικό γεγονός της Χώρας μας. Δεν υπάρχει εθνικός διχασμός σε αυτό. Η θεσμική οικοδόμηση του νεοελληνικού έθνους-κράτους, όσο κι αν απομακρυνόμαστε χρονικά, δεν παύει να συνιστά μια ανεξάντλητη πηγή αναστοχασμού, έμπνευσης και δημιουργίας. Ο δημόσιος διάλογος που διεξάγεται, ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, προάγει τη βαθιά κατανόηση και των δύο: και του παρελθόντος και του παρόντος, στοχεύοντας πάντα σε ένα καλύτερο μέλλον! Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα σειρά  διαλέξεων εντάσσει στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας την αποσιωπημένη, παράλληλη επανάσταση των γυναικών για έμφυλη ισότητα, αξιοπρέπεια και δικαιοσύνη.

 

Οι ιστορικοί μας, το πολιτικό σύστημα και οι πολιτικοί επιστήμονες αγνόησαν τους αγώνες των γυναικών. Δεν τίμησαν, όσο τους άξιζε, την συμβολή των Ελληνίδων στην Επανάσταση του 1821, τη συμμετοχή τους σε όλους τους μετέπειτα πολέμους, τον αγώνα τους για  εκμοντερνισμό, ισότητα, ελευθερίες και πολιτισμό. Όπως έχει γράψει ο εθνικός μας ιστοριογράφος Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος: «Η ιστορία της Ελλάδος κατήντησεν ούτω να ομοιάζει τας ιεράς του αγιωνύμου όρους  Άθω τας μονάς, όπου θηλυκόν κανενός είδους δεν εμβαίνει (Εστία, 1876). Ακόμη και σήμερα, στον 21ο αιώνα, δύσκολα τα θηλυκά “εμβαίνουν” στα δημόσια αξιώματα, στους δημοκρατικούς θεσμούς και τα κέντρα εξουσίας, λήψης αποφάσεων και σχεδιασμού του μέλλοντος. Η πατριαρχία υψώνει τείχη και άβατα στους θηλυκούς σάπιενς.»

 

Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία στην ΕΕ, στους δείκτες ισότητας (EIGE, 2020), παρά την πρόοδο που έχει συντελεστεί, ιδιαίτερα στους τομείς της εκπαίδευσης και της εργασίας. Η χαμηλή βαθμολογία της χώρας μας οφείλεται κυρίως στο έμφυλο χάσμα ισχύος, το οποίο συνιστά την γενεσιουργό αιτία της βίας κατά των γυναικών και όλων των άλλων διακρίσεων και ανισοτήτων. Το χάσμα είναι ιδιαίτερα φανερό και έντονο στους δημοκρατικούς θεσμούς (60 γυναίκες και 240 άνδρες στη Βουλή των Ελλήνων, 19 γυναίκες δήμαρχοι στους 332 δήμους, 1 γυναίκα περιφερειάρχης στις 13 περιφέρειες, 2 συνδικαλίστριες στο 45μελές ΔΣ της ΓΣΕΕ, ελάχιστη συμμετοχή γυναικών στην κυβέρνηση, στα ΔΣ των κοινωνικών εταίρων, τραπεζών, οργανισμών, εταιρειών κλπ). 

 

Έρευνα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), τεκμηριώνει τον αντιαναπτυξιακό ρόλο των διακρίσεων και των ανισοτήτων σε βάρος του γυναικείου δυναμικού: «εάν τα επίπεδα απασχόλησης των γυναικών ήταν ίσα με εκείνα των ανδρών η ανάπτυξη θα ήταν και ταχύτερη και πιο ανθεκτική. Για το 50% των χωρών με τις χειρότερες επιδόσεις σε θέματα ισότητας, το κλείσιμο της ψαλίδας θα μπορούσε να προσθέσει στο ΑΕΠ κατά μέσο όρο 35%. Ακόμη και σε επίπεδο εταιρειών τα στοιχεία δείχνουν, πως η προσθήκη μίας και μόνο γυναίκας στο διοικητικό συμβούλιο ή άλλη ανώτερη διοικητική θέση συνδέεται με αύξηση της απόδοσης ενεργητικού (return on assets), κατά 7 με 8 ποσοστιαίες μονάδες» (Ναυτεμπορική, on line, 01.03.2019, ώρα 17.03). Η πολιτική ισότητας των φύλων συμπεριλαμβάνεται στις προτεραιότητες της ΕΕ, για λόγους κοινωνικούς, οικονομικούς και δικαιοσύνης. Σε εθνικό επίπεδο έχει ψηφιστεί Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025.

 

Οι διαλέξεις καλύπτουν κενό της βιβλιογραφίας, εντάσσοντας τους αγώνες των γυναικών εκεί όπου ανήκουν, δηλαδή στην ιστορία του νεοελληνικού κράτους. Ταυτόχρονα αναδεικνύουν τη συμβολή τους στην οικονομικοκοινωνική ανάπτυξη, στον θεσμικό εκσυγχρονισμό, τον εξευρωπαϊσμό της χώρας μας και την ενίσχυση της εθνικής αυτοσυνειδησίας και αυτογνωσίας.  

 

Απελευθέρωση, θεσμική οικοδόμηση, φεμινιστικοί αγώνες και εκδημοκρατισμός του νεοελληνικού κράτους  από το 1821 έως σήμερα.

• Η ΕΝΟΠΛΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ-ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: Προετοιμασία της ένοπλης εξέγερσης του 1821 κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Συνέδριο Βιέννης 1814-1815. Φιλική Εταιρεία. Η δύσκολη δεκαετία μέχρι την υπογραφή του πρωτοκόλλου του Λονδίνου και την σύσταση του νεοελληνικού κράτους (1831). Το ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό και ιδεολογικό πλαίσιο που ενέπνευσε την Επανάσταση και την εθελοντική συμμετοχή γυναικών μαχητριών, με κορυφαίες την Μαντώ Μαυρογένους και την Μπουμπουλίνα. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού και Νεοελληνικού Διαφωτισμού. Η Ελληνική Νομαρχία. Ο ρόλος των Ρήγα Βελεστινλή και Αδαμάντιου Κοραή.

 

• ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ, ΘΕΣΜΙΚΗ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ, ΕΞΕΥΡΩΠΑΙΣΜΟΣ: Οι μεγάλοι ιστορικοί και πολιτικοί σταθμοί του 19ου αιώνα.  Θεσμική θεμελίωση του νεοσύστατου έθνους-κράτους  επί Καποδίστρια, Όθωνα και Χαριλάου Τρικούπη. Σύνταγμα 1844 και 1864 χωρίς τις γυναίκες. Μεγάλη προτεραιότητα η Εκπαίδευση. Πρωτοπόρος η Σύρος. Η κληρονομιά της οθωμανικής κυριαρχίας, πολιτισμικός δυισμός, ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα. Ξεκίνημα των φεμινιστικών αγώνων από τις μορφωμένες γυναίκες της εποχής, με επικεφαλής την πρώτη και επιφανέστερη φεμινίστρια Καλλιρρόη Παρρέν. Εκδίδεται η Εφημερίς των Κυριών, 8 Μαρτίου 1887. Ο «ατυχής» πόλεμος 1897, με συμμετοχή γυναικών. Οι πρώτες φοιτήτριες πανεπιστημίου. Ολυμπιακοί Αγώνες 1896, χωρίς γυναίκες. «Αι γράφουσαι Ελληνίδες». Η διαμάχη Ροϊδη-Παρρέν. Οι μεγάλες θεωρίες και η «Μεγάλη Ιδέα».

 

• 20ος ΑΙΩΝΑΣ: Η ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ: Τα ιστορικά γεγονότα από το ξεκίνημα του 20ου αιώνα, μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου: Οι νικηφόροι Βαλκανικοί Πόλεμοι. Η συνεισφορά των γυναικών στον διπλασιασμό της Ελλάδας. Η πολιτική του Ελευθερίου Βενιζέλου. Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Εθνικός Διχασμός. Ίδρυση δημόσιων δευτεροβάθμιων «γυμνασίων θηλέων» (2017). Διεκδίκηση της ψήφου των γυναικών. Μικρασιατική καταστροφή 1922. Δημοτικές εκλογές 1834 με δικαίωμα εκλέγειν.  0  φεμινισμός του Μεσοπολέμου: αγώνες για πολιτικά, οικονομικά και αστικά δικαιώματα. Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Συμμετοχή γυναικών στην Εθνική Αντίσταση.

 

• Η ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ: Καταστατικός Χάρτης ΟΗΕ 1945, προσχώρηση της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό σύστημα. Αναγνώριση πολιτικών δικαιωμάτων γυναικών (1952). Συνθήκη της Ρώμης 1957, ευρωπαϊκή πολιτική ισότητας φύλων. Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδας-ΕΟΚ. Δεύτερο φεμινιστικό κύμα. Δωρεάν Παιδεία 1964. Μάης 1968, πτώση χούντας 1974.  Μεταπολίτευση:  Κων. Καραμανλής. Αίτηση ένταξης στην ΕΟΚ. Νέες φεμινιστικές οργανώσεις. Σύνταγμα 1975, κύρωση ένταξης Ελλάδας στην ΕΕ. (1979). 

 

• Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ: 1981: Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και προσαρμογή στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Ανατροπές στη νομοθεσία. Νέο αστικό, εργατικό και ποινικό δίκαιο, κοινοτικά πλαίσια στήριξης. Καμπάνιες κατά της έμφυλης βίας και συμμετοχής γυναικών στα κέντρα αποφάσεων. Παγκόσμια Διάσκεψη ΟΗΕ – Πεκίνο 1995. Η Συμβολή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Κρίση στα Ίμια 1996. Ελληνοτουρκική πρωτοβουλία γυναικών WinPeace. Συνθήκη του Άμστερνταμ και πολιτική gender mainstreaming και gender budgeting.

 

• 21ος ΑΙΩΝΑΣ: ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ: Οι μεγάλοι σταθμοί από το 2000 μέχρι το 2021: είσοδος Ελλάδας στη ζώνη Σένγκεν και στην Ευρωζώνη. Κοινωνική Ατζέντα και Στρατηγική της Λισαβόνας. Ρήξη Πολιτείας-Εκκλησίας για τις ταυτότητες. Αναθεώρηση Συντάγματος 2001 (άρθρο 116, παρ.2). Σύμφωνο Συμβίωσης. Συνθήκη Λισαβόνας και Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Οικονομική κρίση 2008. Σύμβαση Κωνσταντινούπολης για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών (2011). Υπογραφή Συνθήκης Πρεσπών 2018. Εκλογές 2019. Εκλογή Κατερίνας Σακελλαροπούλου στην ΠτΔ 2020.  Πανδημία Covid-19. Ο πρωτοποριακός ρόλος γυναικών αρχηγών (έρευνα Harvard). Ελληνικό Κίνημα #MeToo. Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση και ψηφιακή μετάβαση. Έμφυλο χάσμα  στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Προτεραιότητες της Στρατηγικής ΕΕ και Ελλάδας για την Ισότητα των Φύλων 2020-2025. 

          Συμπεράσματα.

 

13, 20 Φεβρουαρίου 2023

6, 13, 20, 27 Μαρτίου 2023

 

Δευτέρα, 18:00-20:00

 

Διάλεξη στο αμφιθέατρο

Κύκλος 6 διαλέξεων: 50€, 25€

Κλείστε το εισιτήριο σας εδώ

Μεμονωμένη διάλεξη: 10€, 5€

Κλείστε το εισιτήριο σας εδώ

 

Έκπτωση 10% στους Φίλους του Ιδρύματος.

 

Τηλεδιάλεξη σε livestreaming

Κύκλος 6 διαλέξεων: 50€

Μεμονωμένη διάλεξη: 10€

Κλείστε το εισιτήριό σας εδώ

 

 

*Οι ώρες έναρξης και λήξης της διάλεξης αποτελούν πλαίσιο, εντός του οποίου κινείται ο διαλέκτης, κατά την κρίση του.

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στην αγορά ηλεκτρονικού εισιτηρίου (e-ticket) για κύκλο διαλέξεων (επιλογή “Άννα Καραμάνου-Κύκλος Διαλέξεων“), εμφανίζεται μόνο η πρώτη ημερομηνία και είναι εφικτή μόνο μέχρι την ημερομηνία έναρξης του κύκλου. Μετά από την ημερομηνία αυτή, μπορεί να αγοραστεί μόνο μεμονωμένο e-ticket (επιλογή “Άννα Καραμάνου-Μεμονωμένη Διάλεξη”).

 

>> Δείτε πώς μπορείτε να κλείσετε το e-ticket σας εδώ.

—

Για να διασφαλίσετε τον σύνδεσμο που θα σας επιτρέψει να παρακολουθήσετε την τηλεδιάλεξη, θα πρέπει να στείλετε το αποδεικτικό που σας δίνει το σύστημα των online tickets του Ιδρύματος ή το αποδεικτικό κατάθεσης/e-banking, στο info@thf.gr, τουλάχιστον 4 ώρες πριν την έναρξη της τηλεδιάλεξης. Κατόπιν, θα σας σταλεί με email ο σύνδεσμος συμμετοχής.